Πάπρικα

Η πάπρικα (paprika) είναι μπαχαρικό το οποίο γίνεται από τους αποξηραμένους δι αέρος καρπούς της οικογένειας της πιπεριάς τσίλι, του είδους Καψικόν το ετήσιον (Capsimum annuum).

Αν και η πάπρικα συχνά συνδέεται με την ουγγρική κουζίνα, το τσίλι από το οποίο γίνεται είναι εγγενή στον Νέο Κόσμο και εισήχθησαν στον Παλαιό Κόσμο από την Αμερική. Καταγόμενο από το κεντρικό Μεξικό, μεταφέρθηκε κατά τον 16º αιώνα στην Ισπανία. Το καρύκευμα χρησιμοποιείται επίσης για να προστεθεί χρώμα και γεύση σε πολλούς τύπους πιάτων.

Τα φυτά φυτεύονται στην αρχή της άνοιξης, η δε συγκομιδή πραγματοποιείται το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Οι καρποί ξηραίνονται και κονιορτοποιούνται για να παραχθεί η πάπρικα.

Η γεύση της πάπρικας ποικίλει από γλυκιά έως δριμεία. Η πάπρικα περιέχει σάκχαρο και σε σχέση με τα εσπεριδοειδή είναι πλουσιότερη σε βιταμίνη C. H καψαϊκίνη είναι υπεύθυνη για την καυτερή της γεύση, ενώ η ελαιορρητίνη χρησιμοποιείται ως χρωστική σε διάφορα τρόφιμα (μεταξύ αυτών και τα λουκάνικα).

Το εμπόριο της πάπρικας επεκτάθηκε από την Ιβηρία στην Αφρική και την Ασία και τελικά έφτασε στην Κεντρική Ευρώπη μέσω των Βαλκανίων, στη συνέχεια, κάτω από την οθωμανική κυριαρχία, γεγονός το οποίο εξηγεί την ουγγρική καταγωγή του σύγχρονου αγγλικού όρου.

Στα ισπανικά, η πάπρικα είναι γνωστή από τον 16º αιώνα ως pimmecton, όταν κατέστη ένα τυπικό συστατικό της δυτικής περιοχής της Εξτρεμαδούρα. Παρά την παρουσία της στην Κεντρική Ευρώπη, από την αρχή των οθωμανικών κατακτήσεων, αυτή δεν έγινε δημοφιλής στην Ουγγαρία έως τα τέλη του 19ου αιώνα.

Η πάπρικα μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως καυτερή και οι αρωματικές ης ουσίες επίσης διαφέρουν από χώρα σε χώρα, αλλά σχεδόν όλα τα φυτά που καλλιεργούνται παράγουν την γλυκιά ποικιλία. Η γλυκιά πάπρικα ως επί το πλείστων αποτελείται από το περικάρπιο με απομακρυσμένους περισσότερους από τους μισούς σπόρους, ενώ η καυτερή πιπεριά περιέχει μερικούς σπόρους, πλακούντες, κάλυκες και μίσχους.

Ετυμολογία και ιστορία

Το φυτό που κάνει την ουγγρική έκδοση του μπαχαρικού, είχε αναπτυχθεί από τους Τούρκους το 1529 στη Βούδα. Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση της λέξης «πάπρικα» στα αγγλικά είναι από το 1896, αν και μια παλαιότερη αναφορά στην τουρκική πάπρικα, είχε δημοσιευθεί το 1831.

Η λέξη προέρχεται από την ουγγρική λέξη paprika, υποκοριστικό της σέρβο-κροατικής λέξης papar (που σημαίνει «πιπέρι»), η οποία προέρχεται από το λατινικό piper ή το σύγχρονο ελληνικό «πιπέρι».

Η λέξη paprika και οι παρόμοιες λέξεις peperke, piperke και paparka, χρησιμοποιούνται σε ποικίλες σλαβικές γλώσσες των Βαλκανίων για τις πιπεριές φούσκα.

Η λέξη «πάπρικα» εισήλθε σε μεγάλο αριθμό γλωσσών, σε πολλές περιπτώσεις πιθανόν μέσω των γερμανικών. Οι ευρωπαϊκές γλώσσες χρησιμοποιούν μια παρόμοια λέξη, ενώ παραδείγματα από άλλες γλώσσες περιλαμβάνουν την ιαπωνική papurika.

Έως τη δεκαετία του 1920, η πάπρικα της Κεντρικής Ευρώπης ήταν καυτερή, ώσπου ένας καλλιεργητής από το Σέγκεντ βρήκε ένα φυτό το οποίο παρήγαγε γλυκούς καρπούς και κατόπιν το μπόλιασε στα άλλα φυτά.

ΧΡΗΣΗ

Η πάπρικα παράγεται σε ποικίλες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας, Σερβίας, Ισπανίας και ορισμένες περιοχές στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Χρησιμοποιείται ως συστατικό σε μια ευρεία ποικιλία εδεσμάτων, σε ολόκληρο τον κόσμο. Χρησιμοποιείται κυρίως για τον αρωματισμό και το χρωματισμό ρυζιού, βραστών και σούπες, όπως γκούλας και στην προετοιμασία των λουκάνικων, όπου ως συστατικό αναμειγνύεται με τα κρέατα και τα άλλα μπαχαρικά.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πάπρικα συχνά πασπαλίζεται ως γαρνιτούρα στα τρόφιμα, αλλά το άρωμα είναι αποτελεσματικότερο όταν παράγεται με την απαλή θέρμανση ελαίου.

Η Ισπανική πάπρικα (pimenton) διατίθεται σε τρείς εκδόσεις: ήπια (primenton dulce), μετρίως πικάντικη (primenton agridulce) και πολύ πικάντικη (pementon picante).
Κάποιες ισπανικές πάπρικες, συμπεριλαμβανομένης της pimenton de la vera, έχουν μια ευδιάκριτη καπνιστή γεύση και άρωμα, καθώς ξηραίνονται δια του καπνού, χρησιμοποιώντας ξυλεία βελανιδιάς.

Η Ουγγαρία είναι σημαντική πηγή της συνήθως χρησιμοποιούμενης πάπρικας. Διατίθεται σε βαθμούς (στην Αμερική), οι οποίοι κυμαίνονται ως εξής:

• Ειδικής ποιότητας η ηπιότερη, πολύ γλυκιά, με ένα βαθύ έντονο ερυθρό χρώμα.
• Απαλή, το χρώμα από ελαφρύ έως σκοτεινό ερυθρό, ήπια πάπρικα με πλούσια γεύση.
• Εξαιρετικά απαλή, παρόμοια με την απαλή αλλά πιο πικάντικη.
• Πικάντικη εξαιρετικά απαλή, μια πιο πικάντικη της απαλής.
• Ροζέ χλωμού ερυθρού χρώματος, με δυνατό άρωμα και ήπια πικάντικη γεύση.
• Ευγενής γλυκιά, η συνηθέστερα εξαγόμενη πάπρικα, έντονου ερυθρού χρώματος και ελαφρώς πικάντικη.
• Ημίγλυκη, ένα μείγμα από ήπιες και πικάντικες πάπρικες, μέτριας πικάντικης γεύσης.
• Δυνατή, ανοιχτού καστανού χρώματος, η πιο καυτερή πάπρικα.

Η ουγγρική πάπρικα είναι έντονα ερυθρή και λέγεται ότι είναι πιο γλυκιά από την ίδια πάπρικα που καλλιεργείται σε άλλα εδάφη και κλίματα. Άλλοι τύποι πάπρικας έχουν την μοναδική τους θέση, γι’ αυτό είναι σημαντικό να χρησιμοποιείται το είδος της πάπρικας που καθορίζεται στις συνταγές (εάν ορίζεται), εκτός και αν χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες.

Στην “paprikash” (πηχτή σάλτσα πάπρικας, ένας συνδυασμός ζωμού κρέατος, πάπρικας και ξινής κρέμας), η πάπρικα χρησιμοποιείται με την κουταλιά της σούπας. Σε τέτοιες περιπτώσεις προτιμάται η ουγγρική πάπρικα.

Οι ουγγρικές ποικιλίες είναι πιο εύρωστες και θεωρούνται ανώτερες. Οι ισπανικές ποικιλίες είναι πιο γλυκιές και ηπιότερες. Τα περισσότερα τραπέζια στην Ουγγαρία στρώνονται με αλατιέρες και πιπεριέρες καυτερής πάπρικας (όχι μαύρου πιπεριού).

Μια συγκεκριμένη ποικιλία, η ροζέ, γνωστή για το γλυκό της άρωμα και το λαμπερό της χρώμα είναι περιζήτητη. Οι ουγγρικές γεωργικές αρχές φυλάσσουν μετά μανίας τα φυτά και τους σπόρους τους και έχουν αφιερώσει διπλάσια έκταση στις πιπεριές από οποιαδήποτε άλλη καλλιέργεια.

Λόγω του ευνοϊκού κλίματος και των γεωγραφικών συνθηκών, η ουγγρική πάπρικα έχει ένα έντονο κόκκινο χρώμα και μια χαρακτηριστική πλούσια γεύση που επέτρεψε στην Ουγγαρία να γίνει ένας από τους κορυφαίους παραγωγούς πάπρικας παγκοσμίως.

Η Ολλανδία είναι μια σημαντική πηγή παραγωγής και διανομής της πάπρικας, επίσης, ειδικά καλλιεργούμενης σε θερμοκήπια.

Στην μαροκινή κουζίνα, η πάπρικα (tahmira) συνήθως συναντάται με την προσθήκη μιας μικρής ποσότητας ελαιόλαδου, καθώς αναμειγνύεται σε αυτό.

Στην ελληνική κουζίνα, η γλυκιά πάπρικα συνήθως συνοδεύει το σουβλάκι.

Η πάπρικα μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης με χένα, για να φέρει μια ερυθρωπή απόχρωση στα μαλλιά όταν χρωματιστεί.

Το χρώμα της πάπρικας οφείλεται κατά κύριο λόγο στη ζεαξανθίνη.

Ιδιότητες και οφέλη για την υγεία

Η πάπρικα παρασκευάζεται από το άλεσμα της πιπεριάς Capsicum σε λεπτή σκόνη. Μία μόνο κουταλιά της σούπας πάπρικα περιέχει άφθονες ποσότητες θρεπτικών ουσιών, ιδιαίτερα καροτενειοδών, τα οποία περιέχουν άφθονη βιταμίνη Α.

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α και καροτενοειδή

Η πάπρικα έχει άφθονα καροτενοειδή, τις χρωστικές ουσίες που δίνουν στο μπαχαρικό το βαθύ κόκκινο χρώμα του. Η λουτεϊνη και η ζεαξανθίνη ωφελεί την όραση εμποδίζοντας τις επιβλαβής ακτίνες του ήλιου να καταστρέψουν τον ιστό των ματιών, ενώ η βιταμίνη Α ενισχύει τη νυκτερινή όραση και παίζει ρόλο στην υγιή ανάπτυξη των κυττάρων.

Μία κουταλιά της σούπας πάπρικα περιέχει 3.349 διεθνείς μονάδες βιταμίνης Α, δηλαδή πάνω από το 100% των ημερήσιων αναγκών πρόσληψης. Καταναλώνοντας μόλις 12 mg πάπρικα ημερησίως θα έχετε καλύτερη όραση, σύμφωνα με την Αμερικανική ΄Ένωση Οπτικών.

Κάθε μερίδα πάπρικας έχει 1,3 χιλιοστόγραμμα λουτεϊνης και ζεαξανθίνης, που αντιστοιχούν στο 11% του ημερήσιου στόχου.

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε

Κάθε κουταλιά πάπρικας περιέχει 2 mg βιταμίνης Ε ή 13% της συνιστάμενης ημερήσιας ποσότητας για τους ενήλικες. Η βιταμίνη Ε βοηθά στον έλεγχο της πήξης του αίματος και συμβάλλει στην υγιή λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων, καθώς λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό, εμποδίζοντας τη βλάβη στα κυτταρικά λιπίδια.

ΣΙΔΗΡΟ

Προσθέτοντας πάπρικα στη διατροφή σας, σας βοηθά να πάρετε περισσότερο σίδηρο. Ο διαιτητικός σίδηρος υποστηρίζει τον κυτταρικό μεταβολισμό, δηλαδή επιτρέπει στα κύτταρα να πραγματοποιούν μια σειρά από χημικές αντιδράσεις, που έχουν ως αποτέλεσμα την παραγωγή ενέργειας. Ο σίδηρος υποστηρίζει επίσης τη λειτουργία της αιμοσφαιρίνης και της μυοσφαιρίνης, δύο πρωτεϊνών που είναι επιφορτισμένες με τη μεταφορά και την αποθήκευση του οξυγόνου που χρειάζονται οι ιστοί για να λειτουργήσουν. Μία κουταλιά της σούπας πάπρικα περιέχει 1,4 mg σιδήρου, δηλαδή το 8% και 18% της συνιστάμενης ημερήσιας πρόσληψης για γυναίκες και άντρες αντίστοιχα.

Υγιή δέρμα και μαλλιά

Η πάπρικα είναι ένα μπαχαρικό που δεν προσθέτει απλώς χρώμα στα πιάτα μας, είναι πλούσια σε βιταμίνη C και καροτενοειδή, που προσφέρουν πολλά οφέλη στην υγεία και στην ομορφιά.

Είναι πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά που είναι πολύ ευεργετικά για το δέρμα και τα μαλλιά. Τα οφέλη της πάπρικας στο δέρμα και τα μαλλιά είναι σημαντικά και καλό θα ήταν να την προσθέσουμε στη διατροφή μας.

Φωτίζει την επιδερμίδα

Η πάπρικα είναι γεμάτη με βιταμίνες, σίδηρο και βητα - καροτίνη, η οποία εμποδίζει την εμφάνιση φακίδων και κηλίδων της ηλικίας. Βελτιώνει την όψη της επιδερμίδας, περιορίζοντας την παραγωγή μελανίνης.

Έχει αντιγηραντικά οφέλη

Η πάπρικα είναι πλούσια σε βήτα-καροτίνη, η οποία μετατρέπεται σε βιταμίνη Α στον οργανισμό. Η βιταμίνη Α παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση του υγιούς δέρματος. Αποτρέπει την εμφάνιση ρυτίδων και προάγει μιά φωτεινή επιδερμίδα.

Κάνει λαμπερό το δέρμα

Μπορείτε να φτιάξετε μια μάσκα προσώπου ανακατεύοντας μία κουταλιά της σούπας πάπρικα με δύο κουταλιές της σούπας μέλι. Απλώστε τη σε όλο το πρόσωπο σας σε ένα παχύ στρώμα και αφήστε τη για 20 λεπτά. Αυτό θα εξομαλύνει το χρώμα του δέρματος και θα μειώσει τις λεπτές γραμμές, τις ρυτίδες, τις κηλίδες ηλικίας, τη χαλάρωση και τη νωθρότητα.

Επίσης, θα αντιμετωπίσει τις ατέλειες και τα σπυράκια, κάνοντας το δέρμα μας απαλό και λαμπερό. Ωστόσο, είναι σκόπιμο να κάνετε μια δοκιμή πριν τη χρησιμοποιήσετε τοπικά για να είσαστε σίγουρες, πως δεν θα υπάρξουν αλλεργικές αντιδράσεις.

Ωφελεί τα μαλλιά

Η πάπρικα μπορεί να βοηθήσει περισσότερο την υγεία των μαλλιών από ό,τι τα χάπια με βιταμίνες. Η πληθώρα βιταμινών και ανόργανων συστατικών που περιέχονται σε αυτό το μπαχαρικό παρέχει πολλά οφέλη για τα μαλλιά.

Αποτρέπει την τριχόπτωση

Η πάπρικα είναι πλούσια πηγή Βιταμίνης Β6, η οποία βοηθά στην πρόληψη της τριχόπτωσης. Περιέχει επίσης σημαντική ποσότητα σιδήρου, η οποία διευκολύνει τη μεταφορά του οξυγόνου στους θύλακες των τριχών. Διεγείρει την ανάπτυξη των μαλλιών, βελτιώνοντας την κυκλοφορία στο τριχωτό της κεφαλής.

Αν σας άρεσε το άρθρο Μοιραστείτε το